Czym jest zatoka włosowa?

Zatoka włosowa (torbiel włosowa, torbiel pilonidalna) jest schorzeniem, którego istotą jest przewlekły stan zapalny okolicy bruzdy międzypośladkowej. Może przybierać formę ostrego procesu zapalnego z powstaniem ropnia. Pojawienie się bolesnego guza w okolicy szpary międzypośladkowej bardzo często jest pierwszym momentem kiedy pacjent dowiaduje się, że w tej okolicy dzieje się coś niepokojącego.

Ropień w przebiegu zatoki włosowej

Przyczyny choroby

Schorzenie najczęściej dotyczy młodych, około 20-30 letnich mężczyzn i występuje u nich cztery razy częściej niż u kobiet.
Przyczyna wystąpienia schorzenia nie jest dokładnie poznana.
Wzmożona zapadalność na nią wiąże się z:

•  obfitym owłosieniem okolicy lędźwiowej i pośladków mężczyzn rasy kaukaskiej
• głęboką bruzdą międzypośladkową
• częstymi mikrourazami dolnej, tylnej części tułowia spowodowanymi np. noszeniem zbyt ciasnej bielizny
• wzmożoną potliwością
• brakiem odpowiedniej higieny osobistej

Powstaniu torbieli sprzyja wilgoć, ucieplenie, brak dostępu powietrza czy kolonizacja skóry przez bakterie beztlenowe.
Istnieje kilka teorii, które opisują przyczyny powstania zatoki włosowej. Najbardziej prawdopodobny mechanizm prowadzący do rozwoju schorzenia związany jest z wnikaniem włosów w głąb skóry i tworzeniem kanału. Sprzyjają temu ruchy pośladków do których dochodzi w czasie siadania i wstawania.

Włosy wnikające w szparę międzypośladkową

Czy ja to mam?

Rozwój torbieli manifestuje się przede wszystkim powstaniem zapalnego guza w okolicy kości ogonowej oraz silnym bólem okolicy szpary międzypośladkowej. Jest to najczęstszy powód wizyty u lekarza, a niejednokrotnie wiąże się on z krótkotrwałą hospitalizacją. Innymi objawami, występującymi okresowo, mogą być wycieki ropnej lub śluzowo-ropnej wydzieliny. Należy pamiętać, że zwlekanie z rozpoczęciem leczenia powoduje rozprzestrzenianie się zakażenia na okoliczne tkanki i ich uszkodzenie, penetrujące w głąb, czasem nawet do kości.
W przebiegu choroby może dojść do wytworzenia się ropnia, czemu towarzyszy zwykle ból, obrzęk i zaczerwienienie, może wystąpić również gorączka.

Wyciek ropnej wydzieliny

Jak leczyć?

Większość pacjentów wymaga leczenia operacyjnego. Wybór metody zależy od stopnia zaawansowania i rodzaju zmiany.
W przypadku wystąpienia ropnia, należy naciąć i zdrenować zalegającą w nim treść.
Przewlekła forma schorzenia wymaga leczenia operacyjnego polegającego na szerokim wycięciu zmiany chorobowej w granicach zdrowych tkanek i wyboru adekwatnej metody zaopatrzenia tak powstałej rany.

Chirurg może pozostawić powstałą ranę:

• do gojenia przez ziarninowanie „na otwarto”
• częściowo ją zamknąć wszywając brzegi rany w jej dno
• zeszyć ranę i pozostawić w niej dren
• zastosować do zamknięcia rany jedną z technik tzw. „płata przesuniętego”

Wszystkie te metody wymagają długiego czasu gojenia i związane są z ryzykiem powikłań takich jak np. zakażenie rany pooperacyjnej, rozejście się rany pooperacyjnej, nawrót zatoki włosowej, dolegliwości bólowe związane z dużą ingerencją w tkanki organizmu.

Rana powstała po wycięciu zatoki włosowej

Laserowe leczenie torbieli pilonidalnej – SiLaC ® (Pilonidal Sinus Laser Closure)

Metoda laserowej ablacji torbieli pilonidalnej SiLaC jest najnowszą, małoinwazyjną i bezpieczną metodą leczenia. Procedurę cechuje wysoka skuteczność, dobry efekt kosmetyczny i krótki okres rekonwalescencji.
Po podaniu znieczulenia i przygotowaniu pola operacyjnego torbiel pilonidalną nacina się w jednym z jej biegunów. Przy użyciu sondy poszerza się kanały zatoki, jednocześnie usuwając z nich zalegające tam włosy. Następnie do jamy torbieli, jej kanału głównego jak i kanalików pobocznych, wprowadza się laserowy światłowód radialny i wykonuje się ablację ścian przy użyciu lasera o długości fali 1470 nm.
Po wykonaniu procedury, przy użyciu łyżki chirurgicznej czyści się obszar zajęty torbielą (kanały zatoki poddane procesowi ablacji), usuwając martwe tkanki. Proces ten powtarza się kilkukrotnie. Otwory na skórze przez które wprowadzany był światłowód, nie wymagają zakładania szwów. Przez okres do 4-6 tygodni po zabiegu może przez nie wydostawać się niewielka ilość wydzieliny.

 

Zalety laserowego leczenia torbieli pilonidalnej:

• operacja w warunkach tzw. chirurgii dnia jednego
• niewielka ingerencja w tkanki okolicy bruzdy międzypośladkowej
• krótki okres rekonwalescencji – gojenia
• minimalne dolegliwości bólowe po przeprowadzonym zabiegu
• małe ryzyko wtórnego zakażenia

 

Laserowa operacja zatoki włosowej.

Laserowa operacja zatoki włosowej.

Laserowa operacja zatoki włosowej.

Zatoka włosowa 5 tygodni po operacji laserem.