Obecność świeżej krwi lub skrzepów krwi w stolcu określa się jako krwawienie z odbytu. Dotyczy ono około 10% dorosłej populacji. Często jest pierwszym i jedynym objawem bardzo groźnej choroby – raka jelita grubego.
Warto odróżnić obecność świeżej, jasnoczerwonej krwi jedynie na papierze toaletowym od skrzepów krwi czy krwi przemieszanej ze stolcem. Taka orientacyjna ocena pozwala w przybliżeniu określić, czy źródłem krwawienia jest sam odbyt, czy też źródło krwawienia znajduje się w świetle jelita.
Każde, nawet niewielkie krwawienie z odbytu lub pojawienie się nawet śladowej ilości krwi na papierze toaletowym jest objawem alarmującym i nie powinno być ignorowane, choć najczęstszą jego przyczyną są hemoroidy. Z drugiej jednak strony krwawienie może być objawem raka jelita grubego, choroby uleczalnej – pod warunkiem wykrycia na wczesnym etapie. Zbagatelizowanie krwawienia z odbytu może odroczyć rozpoznanie i zaprzepaścić szansę na wyleczenie.
W takiej sytuacji zawsze powinniśmy zgłosić się do lekarza, najlepiej proktologa, celem ustalenia przyczyny i miejsca krwawienia. Lekarz proktolog, po uprzednim zebraniu wywiadu, powinien wykonać dokładną diagnostykę końcowego odcinka przewodu pokarmowego. Badanie proktologiczne składa się z badania per rectum (palcem przez odbyt), a następnie wziernikowania końcowego odcinka jelita grubego krótkim aparatem – anoskopem, lub dłuższym – rektoskopem. Na podstawie uzyskanych w ten sposób informacji o problemie pacjenta, lekarz proktolog może postawić wstępną diagnozę oraz zaplanować sposób dalszego postępowania. Możliwa jest na tym etapie decyzja o celowanym leczeniu lub konieczność rozszerzenia diagnostyki.
Dwie najczęstsze przyczyny krwawień z odbytu to szczelina odbytu oraz guzki krwawnicze (zwane potocznie żylakami odbytu). Powstaniu obu tych schorzeń sprzyja nieprawidłowy rytm wypróżnień, w szczególności utrzymujące się zaparcia. Kolejne przyczyny krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego to uchyłki jelita grubego oraz polipy jelita grubego. Uważa się, że większość nowotworów złośliwych jelita grubego rozwija się na podłożu polipa. Rak jelita grubego, w szczególności zlokalizowany w kanale odbytu i nisko w odbytnicy (czyli w zasięgu lekarskiego palca), jest obecnie coraz częstszą przyczyną krwawień z odbytu. Około 60% wszystkich złośliwych guzów jelita grubego znajduje się tuż powyżej kanału odbytu, w odbytnicy i końcowym odcinku esicy. Przeprowadzone o czasie badanie proktologiczne daje możliwość rozpoznania problemu i jego właściwego leczenia (a nie stosowania kolejnej maści czy czopków na hemoroidy, aktualnie reklamowanych w mediach !!!).
Nie należy więc zwlekać i odkładać wizyty u proktologa. Nie tylko dlatego, aby upewnić się, że za dolegliwościami, które wyjątkowo uprzykrzają życie, nie kryje się jakaś poważna choroba. Ale przede wszystkim dlatego, że zdrowy odbyt i prawidłowo funkcjonująca odbytnica to komfort i lepsza jakość życia. Poza tym, jak w przypadku każdej choroby – im wcześniej zostanie rozpoznana, tym łatwiej jest ją wyleczyć!