Czym jest przetoka odbytu?

Przetoka odbytu jest to nieprawidłowe połączenie kanału odbytu ze skórą okolicy odbytu. Otwór wewnętrzny stanowi zwykle okolica zmienionego zapalnie gruczołu odbytowego Hermana (fizjologicznie występującego w kanale odbytu), natomiast ujście zewnętrzne najczęściej lokalizuje się na skórze w okolicy przyodbytowej.
Przetoka odbytu jest chorobą przewlekłą, wymagającą długotrwałego leczenia i częstych kontroli lekarza proktologa. Jej początkiem może być faza ostra, czyli ropień odbytu. Przyczyną obu jest infekcja bakteryjna gruczołów w kanale odbytu. Ropień odbytu jest ostrym stanem, wymagającym natychmiastowej interwencji chirurgicznej i niezwłocznego nacięcia. W przebiegu choroby mogą występować nawrotowe ropnie odbytu.

Ropień odbytu

Kanał przetoki może przebiegać na różnej wysokości przez mięśnie zwieracze, co jest podstawą klasyfikacji aktualnie stosowanej przez lekarzy proktologów. Zajęcie zwieraczy prowadzi do ich osłabienia, co może być przyczyną nietrzymania gazów lub stolca.

Co powinno nas nakierować na rozpoznanie przetoki odbytu?

Do objawów przetoki odbytu zaliczamy niewielki otwór zlokalizowany w okolicy odbytu, z którego może wydobywać się ropa.

Otwór zewnętrzny przetoki odbytu

Wyciek ropny może również wydobywać się z kanału odbytu, gdyż to tam lokalizuje się otwór wewnętrzny przetoki. Do dolegliwości zgłaszanych przez pacjentów należy również świąd i pieczenie okolicy odbytu oraz gorsze trzymanie gazów i stolca. Podejrzenie powstania przetoki powinno się również nasunąć w przypadku nawracających ropni odbytu.
Przetoka odbytu zwykle nie boli – rozpierający ból, zwiększone ucieplenie okolicy odbytu, gorączka mogą sugerować zarośnięcie otworów – wewnętrznego i zewnętrznego przetoki – a w konsekwencji powstanie ropnia – konieczne jest wtedy natychmiastowe zgłoszenie się do lekarza i pilna interwencja chirurgiczna!

Jak leczyć?

Przetoka odbytu zawsze wymaga leczenia operacyjnego. Dobór metody operacji zależy od przebiegu kanału przetoki względem mięśni zwieraczy odbytu. Indywidualne dopasowanie rodzaju operacji do stanu miejscowego zmniejsza ryzyko inkontynencji (nietrzymania) gazów lub stolca.

Jedną z najnowszych możliwości leczenia przetok jest zabieg laserowy za pomocą radialnego światłowodu – FiLaC ® (Fistula-Tract Laser Closure).

Pierwszy etap zabiegu obejmuje założenie na 8-12 tygodni cienkiego drenu (najczęściej jest to nitka) celem utrzymania drożności kanału przetoki, a przede wszystkim celem zabezpieczenia pacjenta przed powstaniem nawrotowego ropnia.

Drenaż nitkowy kanału przetoki

Zabieg przeprowadza się najczęściej w krótkim znieczuleniu ogólnym, w pozycji litotomijnej. Od zewnętrznej strony do kanału przetoki wprowadzany jest światłowód lasera radialnego o kulistym zakończeniu, a następnie w kierunku ścian przetoki emitowane jest światło lasera o długości fali 1470 nm, które niszczy tkankę przetoki. Powoduje to zapadnięcie przetoki. Ze względu na brak rozległych cięć i otwartych ran okolicy odbytu, proces gojenia przebiega szybko, a użycie światła lasera przywraca naturalną strukturę anatomiczną, nie naruszając mięśni, wyściółki kanału odbytu i śluzówki.

Główne zalety zabiegu FiLaC ®:

• nie uszkadza aparatu zwieraczowego
• brak szerokich nacięć, rozległych ran i szpecących blizn – po zabiegu pozostaje jednie niewielka, „punktowa” rana, która szybko się goi
• krótki czas zabiegu – kilka/kilkanaście minut

Laserowy zabieg leczenia przetoki odbytu